U 14. nedjelji trudnoće vaša beba već može da pravi grimase lica i da se osmjehuje. U ovoj nedjelji već su jasno izdvojeni i polni organi što znači da od sada postoji šansa da saznate pol vaše bebe tokom ultrazvučnog pregleda. Još jedna karakteristika u razvoju ploda u 14. nedjelji trudnoće je rast dlake - obrva, kose i dlaka širom tela.
Vaša beba u 14. sedmici je sada veličine narandže
Vaša beba u 14. nedjelji sve više dobija svoj oblik. Do sada bi beba trebalo da teži između 50 i 60 grama i da je veličine oko 10 cm što je približno veličini i težini jedne narandže.
Razvoj vrata
Tijelo bebe se izdužuje. Glava više nije naslonjena na grudi, već je formiran vrat koji lagano postaje sve duži.
Rast dlake
Do sada je vašoj bebi mogla da počne da raste kosa na glavi, a dlake u okviru obrva se takođe popunjavaju. Dlaka raste i širom bebinog tijela. U pitanju je paperjasta dlaka koja se naziva lanugo i dok tijelo ne počne da akumulira masti, lanugo će biti zadužen za održavanjem toplote kod bebe.
Započinje proizvodnja mekonijuma
U crijevima bebe počinje da se prozvodi mekonijum, koji predstavlja bebine prve stolice, odnosno pražnjenje crijeva u prvim danima nakon što se rodi.
Kretanje bebe
Vaša beba je do sada u potpunosti aktivna. Njena svakodnevnica sastoji se od kretanja unutar plodove vode, trzanja ruku i nogu, a ono što je karakteristično za 14. nedjelju jeste da je do sada beba počela da kontroliše facijalne mišiće što znači da je sposobna da pravi grimase i da se smejulji.
Vaše tijelo u 14. sedmici trudnoće
Ako ste u 14. nedjelji trudnoće, to znači da ste u drugom trimestru, četvrtom mjesecu trudnoće i da vam je ostalo 26 nedjelja do kraja. Više o kalendaru trudnoće, kao i o načinu na koji se računaju nedjelje trudnoće i termin porođaja možete pročitati na ovom linku - kalendar trudnoće po nedeljama.
Od 14. nedjelje trudnoće, nezavisno od činjenice kakve ste građe i koliko ste dobili na težini, vaš stomak će početi da se nazire što znači da će trudnoća postati vidljiva za ljude oko vas. Od ove nedjelje kod nekih trudnica može započeti lučenje mlijeka, odnosno kolostruma koji predstavlja prvu bebinu hranu nakon rođenja. Od dodatnih simptoma možete početi da osjećate bol u ligamentima. Oni su nusprodukt rasta materice i mogu biti bolni i oštri sa jedne ili sa obe strane abdomena i mogu da se pojave bilo kada u toku drugog tromjesečja.
Da li je vrijeme da saopštite svima da ste u drugom stanju?
Obzirom da je prvo tromjesečje iza vas i da je opasnost od gubitka ploda u najvećoj mjeri prošla, kao i da je samo pitanje vremena kada će trudnoća početi da se primjećuje vrijeme je da obavijestite i ljude oko sebe o vašoj trudnoći. Iako vam prvo padaju na pamet prijatelji i porodica, ukoliko to niste ranije učinili, sada je vrijeme da obavijestite i svoje kolege i poslodavca.
Veoma je važno da vi budete ti koji će saopštiti nadređenom o promjenama u vašem životu, a ne da tu informaciju dobije iz druge ruke. Sada je pravo vrijeme da razgovarate o vašim planovima i iz razloga kako bi poslodavac mogao da se organizuje na vrijeme da nađe zamjenu tokom vašeg trudničkog i porodiljskog odsustva. Bez obzira da li morate relativno brzo da otvorite trudničko bolovanje ili planirate što duže da ostanete na poslu, važno je da poslodavac zna vaše planove, a takođe je važno da ne dajete obećanja za koje niste sigurni da li možete da ispunite. Iako vam se trenutno čini da ste potpuno produktivni i da možete raditi do kraja trudnoće, ne možete pretpostaviti kako će ona djelovati na vas i da li ćete zaista biti u stanju da toliko dugo radite. Takođe, određeni poslovi mogu biti nepovoljni za trudnice i možda je neophodno da se pronađe adekvatna zamjena u najkraćem mogućem roku.
Amniocenteza
U prethodnih par nedjelja vjerovatno ste završili sa Dabl testom i postoji šansa da vam je vaš izabrani ljekar do sada predložio amniocentezu. Amniocenteza je takođe dijagnostičko ispitivanje koje može da ukaže na anomalije kod ploda. U pitanju su najpre hromozomske anomalije, poput Daunovog sindroma.
Amniocenteza se najčešće izvodi u periodu između 14. i 20. nedjelje trudnoće, ali u izuzetnim slučajevima se može raditi i ranije ili čak kasnije ukoliko je neophodno da se otkloni sumnja da pluća bebe nisu dovoljno zrela u slučaju da se mora izazvati prijevremeni porođaj.
Pored anomalija ploda, pri amniocentezi se može utvrditi i pol djeteta, ali i očinstvo ukoliko za tim postoji potreba. Preciznost DNK testa uzetog na ovaj način pri kome se upoređuje DNK potencijalnog oca i ploda iznosi 99%.
Kako se izvodi amniocenteza?
Postupak amniocenteze predstavlja proces uzimanja uzorka amnionske tečnosti koja sadrži ćelije fetusa. Amnionska tečnost se uzima dugačkom, tankom iglom koja se navodi uz pomoć ultrazvuka kroz trbušni zid i matericu majke. Dalje se uzorak šalje na analizu, a rezultati se mogu dobiti kroz jednu ili dvije nedjelje.
Za vrijeme intervencije se može osjetiti blagi pritisak ili grčevi, ali u pitanju je postupak koji je potpuno bezbolan.
Da li postoji rizik od komplikacija nakon amniocenteze?
Trudnicama se nakon amniocenteze savjetuje mirovanje do kraja tekućeg dana. Ono što mnoge buduće mame brine jeste rizik od pobačaja usled intervencije. Međutim, taj rizik je vrlo rijedak, tačnije 0,5% trudnica doživi komplikacije koje su povezane sa intervencijom amniocenteze. Ljekar sve vrijeme prati putanju uboda putem ultrazvuka, a igla kojom se vrši amniocenteza navodi se u prostor u blizini bebinih nogu jer je tu najmanji rizik od povrede. Najčešće beba osjeti strano tijelo i instiktivno pomjeri noge tako da je na taj način maksimalno smanjen rizik od ikakve povrede samog ploda.
Šta buduće tate mogu da učine?
Tate, vjerujemo da ste se do sada upoznali sa novim simptomima koji mogu da se pojave tokom drugog trimestra trudnoće. Ukoliko niste, detaljnije o ovim simptomima možete pročitati u tekstu 13. nedelja trudnoće. Pomozite vašoj partnerki da joj drugo tromesečje prođe što prijatnije. Ohrabrite je da se hrani zdravije, da se kreće, a kada leži ne zaboravite da joj ponudite dodatni jastuk ili vaše krilo da odmori noge - leženje sa nogama u blago izdignutom položaju je odlično rješenje i za bol u ligamentima i za oticanje koje se javlja u ovom periodu.
Zanimljivosti u vezi trudnoće - zašto mnogi pričaju sa bebom?
Drage buduće mame i tate, da li ste več počeli da razgovarate sa svojom bebom? Mnogi to rade instinktivno, a ako i sami to ne činite preporuka je da uvedete tu praksu. Do trećeg tromjesečja, beba u razvoju može prepoznati majčin glas iz materice (a ako joj se dovoljno obraćate, možda počne da prepoznaje i tatin). Istraživanja su potvrdila da glas roditelja može da djeluje umirujuće za bebu u stomaku, ali i nakon što se rodi tako da je odlično da što pre naviknete bebu na vaš glas.
Izvori:
Šta da očekujete dok čekate bebu - Sendi A. Hetavej, Arlin Ajzenberg i Hajdi A. Murkof; Kreativni centar 2020
Priručnik za zdravu trudnoću - Vilijam i Marta Sirs; Publik Praktikum 2020
Radost trudnoće - Tori Krop; izdavač Laguna 2010.
https://www.verywellfamily.com/when-can-my-baby-hear-me-in-the-womb-4685716