Kontrakcija u trudnoći - Šta je izaziva i kako je prepoznati?

Postoje dvije vrste kontrakcija u trudnoći: porođajne kontrakcije i Brakston-Hiksove.

Glavna razlika između porođajnih kontrakcija i Brakston-Hiksovih sastoji se u tome da su porođajne kontrakcije zapravo trudovi koji će na kraju dovesti do istiskivanja bebe kroz porođajni kanal, dok su Brakston-Hiksove takozvane lažne kontrakcije koje se mogu javiti bilo kada u trudnoći. One ne izazivaju trudove i nisu znak da porođaj počinje.

Lažne kontrakcije u trudnoći: Brakston-Hiksove kontrakcije

Brakston Hiksove, takozvane “lažne” kontrakcije najčešće se sporadično javljaju već u drugom tromjesečju, a može biti slučaj i da potpuno izostanu. One predstavljaju jedan od načina tijela trudnice da se pripremi za porođaj tako što toniraju mišiće u materici i takođe mogu da doprinesu u pripremi grlića materice za porođaj.

Često se dešava da trudnice pomiješaju ove kontrakcije sa pravim i da se brinu da je porođaj krenuo. Međutim, postoji jednostavan način da se lažne kontrakcije uporede sa pravim trudovima: sve što je potrebno jeste da se trudnica umiri i da prati kontrakcije.

Prave kontrakcije javljaju se u redovnim intervalima i kako vrijeme odmiče ti intervali se sužavaju, a kontrakcije postaju sve jače i duže onemogućavajući trudnici da normalno priča i da se kreće.

Ukoliko slučaj nije takav, to su Brakston-Hiksove kontrakcije. Ipak, ukoliko postoji bilo kakva sumnja ili udruženi simptomi koji daju razlog za brigu, najbolje je konsultovati se sa medicinskim stručnjakom.

Šta izaziva kontrakcije u trudnoći?

Najčešći okidač Brakston-Hiksovih kontrakcija u trudnoći je dehidratacija. Povezano sa time, okidač mogu biti i problemi sa mučninom i povraćanjem (koji opet dovode do dehidratacije), pojačana aktivnost bebe, kao i aktivnost mame, uključujući i seksualne odnose.

Dehidratacija

Tokom trudnoće, volumen krvi se povećava skoro dva puta u odnosu na uobičajeni. Ukoliko trudnica dehidrira, dotok krvi u matericu se smanjuje što neposredno uzrokuje kontrahovanje materice.

Kontrakcije koje su povezane sa dehidracijom trudnice su toliko česte da je generalna preporuka da se popije malo vode čim se osjeti kontrakcija i da se prati dalje stanje.

Kontrakcije nakon odnosa

Mnoge trudnice doživljavaju kontrakcije nakon seksualnih odnosa. Grčevi i kontrakcije mogu se osjetiti nakon odnosa u bilo kom periodu tokom trudnoće, a kako se vaša materica širi u drugom i trećem trimestru, oni mogu biti još jači. Ovo proizilazi iz činjenice da orgazam uzrokuje kontrahovanje materice. Nakon orgazma, pojačava se protok krvi u matericu, što može da izazove neprijatne grčeve u preponama. Te kontrakcije mogu biti snažne i mogu potrajati i do 30 minuta. Kako bi se one ublažile, preporučuje se topla kupka ili dremka.

Ipak, ukoliko je trudnoća uredna, one nisu razlog za brigu niti razlog da se odustane od odnosa jer se seksualni odnosi mogu upražnjavati tokom cijele trudnoće osim ukoliko ljekar ne preporuči drugačije - ovo je najčešće slučaj kod rizičnih trudnoća i postoji realna opasnost od prijevremenog porođaja.

Hrana koja izaziva kontrakcije u trudnoći

Postoji zabluda da određene vrste namirnica mogu da izazovu kontrakcije u trudnoći - poput jako začinjene hrane, patlidžana, ricinusovog ulja, i ananasa. Ipak, ne postoji naučni osnov za ove tvrdnje. Ono što generalno može da se desi jeste da određena hrana izazove dijareju ili mučninu kod trudnice zbog koje bi ona mogla da dehidrira i da se na taj način podstaknu kontrakcije.

Kontrakcije u prvom trimestru

Mnoge trudnice suočavaju se sa kontrakcijama već u prvom trimestru.

Uglavnom su kontrakcije u ranoj trudnoći uzrokovane nekom od mnogih promjena koje se prirodno dešavaju dok se tijelo prilagođava kako bi se prilagodilo rastućoj bebi.

One su takođe uobičajene i često se zapravo tumače kao jedan od simptoma rane trudnoće.

Međutim, ukoliko se uz kontrakcije jave još neki simptomi kao što su vrtoglavica, bolovi u leđima, krvavljenje, kontrakcije koje se javljaju u redovnim intervalima, onda bi trebalo da se hitno javi ljekaru jer ovo mogu biti znakovi određenih problema sa plodom.

Kontrakcije pred porođaj

Prave porođajne kontrakcije najprije počinju kao neprijatni grčevi u stomaku. One će polako da prerastu u nešto više - u trudove koji su nalik menstrualnim grčevima. Kako porođaj bude napredovao, ove kontrakcije postaju sve jače, intenzivnije i sa manjim intervalima između dve kontrakcije.

Za razliku od lažnih kontrakcija gdje se materica kontrahuje samo djelimično, kod pravih porođajnih trudova kontrahije se cijela materica.

Na osnovu ovih kontrakcija (ukoliko već nije došlo do pucanja vodenjaka ili ispadanja sluznog čepa) trudnica može znati kada je trenutak za polazak u porodilište.

Taj trenutak je kada kontrakcije postanu:

• sve češće (u intervalima između 5 i 10 min)
• sve duže i intenzivnije (traju između 45 i 60 sec)

Ovo su dva glavna znaka da su u pitanju prave porođajne kontrakcije, a tipičan simptom je i da ništa što trudnica učini ne može da utiče da se ublaži njihov intenzitet i trajanje.

Pročitaj i: Koji su simptomi pred porođaj

Vrste porođajnih kontrakcija

Postoji više tipova porođajnih kontrakcija koje zavise od trenutne faze porođaja.

U njih spadaju:

rane porođajne kontrakcije: one traju između 30 i 45 sekundi. U početku mogu biti sa razmakom od po 20tak minuta, a vremenom se taj interval smanjuje kako se ova faza porođaja bude primicala kraju. Ukoliko se trudnica nalazi kod kuće, nema potrebe da krene u porodilište ukoliko se nisu javili drugi porođajni simptomi prije nego što počnu kontrakcije sledeće faze.

kontrakcije tokom aktivnog porođaja: ove kontrakcije traju između 40 i 60 sekundi sa razmakom koji nije veći od 5 minuta jasan su signal da je vrijeme da se krene u bolnicu. Pritom, nije potrebno žuriti čim se primijeti da je počela ova vrsta kontrakcija, već je generalno savjet da se u bolnicu krene kada se one ponavljuju u tokom jednog časa. Kako se ova faza porođaja bude priomicala kraju, razmak između dvije kontrakcije smanjivaće se na 2-4 minuta.

kontrakcije prelazne faze porođaja: ova faza podrazumijeva spuštanje bebe niz porođajni kanal i za mnoge porodilje umije da bude i najteža, ali dobra vijest je da ona traje najkraće.

Kontrakcije u ovoj fazi ponavljaju se u intervalima od pola do 2 minuta i traju između 60 i 90 sekundi.

kontrakcije tokom napona i samog porođaja: u ovoj fazi kontrakcije postaju podnošljivije u odnosu na prelaznu fazu. One traju između 60 i 90 sekundi, ali sa većim intervalima omogućavajući porodilji da se pripremi za napone koji predstavljaju krajnji čin istiskivanja bebe u spoljni svet. Nakon izlaska bebe usleđuju kontrakcije koje omogućavaju rađanje i placente.