Pažljivo posmatranje bebinog razvoja
Od trenutka kada se na testu za trudnoću pojavi druga crtica, posjete ginekologu postaju mnogo češće. U trudnoći je važno raditi osnovne preglede, koji su propisani Nacionalnim vodičem za zdravstvenu zaštitu žena. Njime je, naime, definisano kada se u trudnoći rade pregledi, a samo u posebnim slučajevima ljekar određuje dodatne analize, kaže dr Mima Fazlagić, ginekolog akušer.
- Važno je razjasniti da trudnoća nije bolest – kaže dr Fazlagić. - Samo zdrava žena može da ostane trudna, a više od tri četvrtine trudnoća su fiziološke i bez ikakvih komplikacija. U saradnji s dr Fazlagić dajemo vam pregled najvažnijh pregleda u trudnoći:
Obično se poslije prvog pregleda viđanje s ginekologom zakazuje za 16, 24, 28, i 32. sedmicu. Što se tiče ultrazvučnih pregleda, osim prvog, propisuju se obavezni od 11. do 14. sedmice, od 20. do 24, i od 30. do 34. sedmice trudnoće.
PREGLEDI U TRUDNOĆI - PRVI TRIMESTAR:
- Kad menstruacija kasni, žena obično uradi test na trudnoću. Kako test iz krvi koji određuje visinu beta HCG hormona ne isključuje vanmateričnu trudnoću, ultrazvukom se radi konačna potvrda vitalnosti trudnoće i pravilan položaj ploda u materici. Nakon toga potrebno je uraditi osnovne laboratorijske analize i odrediti krvnu grupu.
- Na početku trudnoće najčešće se uradi i ginekološki pregled, uzme anamneza od trudnice, ispita postojanje eventualnih bolesti u porodici. Ako ima potrebe, radi se analiza krvi na različite infekcije (toksoplazmozu, herpes, citomegalovirus- „TORCH“ test)
- U prosjeku, na svakih šest sedmica radi se analiza krvi kako bi se provjerila krvna slika kao i osnovni biohemijski parametri. Uradi se i RH test, pa ukoliko je trudnica RH negativna, do kraja trudnoće mora redovno da kontroliše antitela.
- Između 12. i 13. sedmice radi se ultrazvučni pregled kojim se provjeravaju parametri poput postojanja nosne kosti i debljina vratnog nabora.
- U paketu s tim pregledom analiziraju se određeni hormoni iz krvi - radi se takozvani „dabl“ test kojim se određuje rizik za hromozomske anomalije. Ovaj test je statistički, pokazuje rizik da beba ima hromozomske anomalije i poređenjem s ostalim rezultatatima odlučuje se treba li da se rade i drugi, dodatni testovi.
PREGLEDI U TRUDNOĆI - DRUGI TRIMESTAR
- U 20. sedmici radi se ekspertski UZ pregled kojim se utvrđuje deteljna anatomija ploda kao i mjesto posteljice.
- U drugom trimestru redovno se prati porast težine i kontroliše krvni pritisak.
- U ovom periodu obično se trudnica ispituje na virus HIV-a, a u slučaju potrebe pregledom se provjerava stanje grlića materice.
- Od 20. do 24. sedmice ultrazvukom mogu detaljnije da se vide organi bebe, a posebna pažnja obraća se na srce i protok materičnih arterija, koje snabdijevaju bebu kiseonikom i hranom.
- U 28. sedmici radi se test opterećenja glukozom, da bi se ispitao metabolizam ugljenih hidrata i spriječila pojava trudničkog dijabetesa.
PREGLEDI U TRUDNOĆI - TREĆI TRIMESTAR
- U trećem trimestru se UZ pregledom prati rast ploda, zrelost posteljice i količina plodove vode.
- Ukoliko je kolposkopski pregled (mikroskopski pregled grlića materice ) rađen neposredno prije trudnoće, onda se slijedeći pregled grlića radi poslije porođaja.
- U 36. sedmici obično se radi HBS antigen, test na žuticu. Uzimaju se nalazi brisa i radi se koprokultura (laboratorijski pregled stolice).
- Tokom devetog mjeseca kontrole su češće, povremeno se CTH aparatom snima rad srca i vitalnost bebe. Ako se prođe vjerovatni termin porođaja, posete ljekaru su još češće kako bi se provjeravalo da li je beba uredu i da li možda pati.
- U devetom mjesecu rade se i ginekološki pregledi da bi se pred porođaj utvrdilo stanje grlića i njegove osobine.
Zlatna sredina
Iako je poželjno da trudnoća bude uredno medicinski praćena, ne treba pretjerivati sa čestim ultrazvučnim i ginekološkim pregledima. Osim onih koji su obavezni tokom trudnoće, ne treba insistirati na dodatnim pregledima, već tu odluku prepustiti stručnjacima koji najbolje mogu da procijene da li su dodatni pregledi zaista potrebni.